Kisitsisaataasivimmi kisitsisit nutaat

Naatsorsueqqissaartarfiup kisitsisaataasiviani tupanik akileraarusersukkanik eqqussuinermi kisitsisit nutaat ullumi saqqummerput. Kisitsisit nunap karsianut iluanaarutinik kiisalu inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut innuttaasunullu tamanut tupat naliginnaasut imusassallu eqqussukkat amerlassusiisa naatsorsuutaannik ilaatigut imaqarput.

 

Takussutissaq 1. Tupap eqqunneqartup annertussusaa nunallu karsiata iluanaarutai

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

 

                                                                Kg-mut, eqqunneqartartup annertussusaa                                                              

Katillugit ........

83.672

88.526

85.560

92.300

85.696

77.845

91.270

92.913

84.217

83.698

Sikaritsit .........

44.359

47.854

42.464

50.943

46.200

47.957

44.327

53.277

45.947

49.366

Imusassaq .......

39.313

40.672

43.095

41.357

39.496

29.888

46.943

39.636

38.270

34.332

 

                                                             1.000 kr.-inngorlugu, nunap karsiata iluanaarutai                                                          

Katillugit ........

141.038

152.285

138.938

158.081

149.436

143.054

147.875

170.820

181.027

192.110

Sikaritsit .........

98.920

106.714

94.696

113.604

103.026

106.945

99.867

130.529

112.569

120.947

Imusassaq .......

42.117

45.571

44.243

44.477

46.409

36.109

48.008

40.291

68.458

71.163

1 Imusassat annertussusaanni nioqqutissat uku pineqarput: Tupat aggorluakkat, tupat aggorluagaanngitsut, sikaavaqqat 3 gram-imit oqinnerit, sikaat 3 gram-imit oqimaannerit taavalu sunoorsit/sukuluut.

2 Imusassaq 1.000 kr.-mut nioqqutissat note 1-imiittup assigai, kisianni sikaritsit pappiliartaat kisitsisini ilaaginnarpoq.

 

Naatsorsorutsigu pujortarneq ataaseq tupamik 1 gram-imik imaqartartoq, 2022-mi tupamik eqqussineq inuiaqatigiinnut tamanut naatsorsuutigigaanni, Kalaallit Nunaanni 15-ileereersimasoq ukiumut ullut tamaasa tupat 5,1 pujortarsimassavaa, takuuk titartagaq 1. Tamanna tupamik 0,1-imik annikilleriarneruvoq ukiup siulianut sanilliullugu, assigalugulu annikilleriarneq 0,9 pct.-iusoq.

 

Titartagaq 1. Inuup ataatsip 15-ileereersimasup agguaqatigiissillugu ullut tamaasa pujortartagaasa amerlassusaat

 

Takussutissiami 2-mi takutinneqarpoq inuiaqatigiit ataatsimut naatsorsus­sagaani 15-ileereersimasut pujortartartut amerlassusaat.

 

 

Takussutissiaq ima atuarneqassaaq, assersuutigalugu “naliginnaasut”-mik pujortartartup ullormut tupat 8-t pujortartarpagit, 2022-mi tupanik eqqussineq tunngavigalugu 15-ileereersimasut ullormut 8-nik pujortartartut 63,9 pct.-iussapput.

 

Takussutissaq 2. Assigiinngitsunik amerlassusilinnik pujortartartut annertussusaat

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

Ulloq unnuarlu pujortartakkat

                                               Innuttaasut 15-ileereersimasut pct.-inngorlugit                                             

Inuk ataaseq 8-nik pujortartarpat .......

65,1

68,9

66,7

71,9

66,7

60,4

70,7

71,6

64,5

63,6

Inuk ataaseq 10-nik pujortartarpat ......

52,1

55,1

53,3

57,5

53,4

48,4

56,5

57,3

51,6

50,9

Inuk ataaseq 12-inik pujortartarpat .....

43,4

45,9

44,4

47,9

44,5

40,3

47,1

47,7

43,0

42,4

Inuk ataaseq 14-inik pujortartarpat .....

37,2

39,4

38,1

41,1

38,1

34,5

40,4

40,9

36,9

36,4

Inuk ataaseq 16-inik pujortartarpat .....

32,6

34,5

33,3

36,0

33,3

30,2

35,3

35,8

32,3

31,8

Inuk ataaseq 18-inik pujortartarpat .....

28,9

30,6

29,6

32,0

29,6

26,9

31,4

31,8

28,7

28,3

Inuk ataaseq 20-nik pujortartarpat ......

26,0

27,6

26,7

28,8

26,7

24,2

28,3

28,6

25,8

25,5

Malugiuk: Ataatsimik pujortarneq ima nassuiaasigaavoq, sikaritsimik nalinginnaasumik pujortarneq imaluunniit tupap angissusaa sikaritsitut nalinginnaasutut angissusilik.

 

Kisitsisit qulaani takuneqarsinnaasut saniatigut kisitsisaataasivimmi kisitsisit allat ukununnga tunngasut takuneqarsinnaapput; sikaritsit pappiliartaanik, tupanik aggorluakkanik aggoqqissaagaanngitsunillu, sikaavaqqanik sikaanik, sunoorsinillu eqqussuinerit. Taakku ataani nassuiarneqarput.

 

Tabel 1. Nunap karsiata eqqussuinermi tupanit akitsuuserneqartunit iluanaarutai

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

 

                                                            Tupanut akitsuutit 1.000 kr.                                                         

Sikaritsit.......................

98.920

106.714

94.696

113.604

103.026

106.945

99.867

130.529

112.569

120.947

Sikaritsit pappiliartaat  ..............

16.626

20.598

18.608

20.499

20.522

16.681

16.371

14.539

27.421

22.868

Tupat aggorluakkat  ...............

11.549

9.635

8.893

7.624

7.338

5.585

10.681

10.932

8.612

8.302

Tupat aggorluagaanngitsut  ..........

13.694

14.958

16.528

16.001

15.088

11.896

16.419

16.203

15.682

13.399

Sikaavaqqat 3 gram-imit oqinnerit.....

211

294

211

292

381

167

317

381

530

382

Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit.......

37

86

4

 

4

14

10

10

68

48

Sunoorsit/sukuluut il.il..............

-

-

-

61

3.075

1.768

4.210

-1.774

16.145

26.165

Akitsuutit katillugit...............

141.038

152.285

138.938

158.081

149.436

143.054

147.875

170.820

181.027

192.110

 

                     Agguaqatigiissillugu inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut eqqussinermi akitsuutit                   

Sikaritsit.......................

2.248

2.426

2.154

2.584

2.341

2.425

2.258

2.937

2.518

2.686

Sikaritsit pappiliartaat..............

378

468

423

466

466

378

370

327

613

508

Tupat aggorluakkat................

262

219

202

173

167

127

242

246

193

184

Tupat aggorluagaanngitsut..........

311

340

376

364

343

270

371

365

351

298

Sikaavaqqat 3 gram-imit oqinnerit.....

5

7

5

7

9

4

7

9

12

8

Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit.......

1

2

0

0

0

0

0

0

2

1

Sunoorsit/sukuluut il.il..............

0

0

0

1

70

40

95

-40

361

581

Akitsuutit katillugit...............

3.205

3.462

3.161

3.596

3.396

3.244

3.344

3.844

4.049

4.266

 

                                    Agguaqatigiissillugu Inummut ataatsimut eqqussinermi akitsuutit                                 

Sikaritsit.......................

1.763

1.907

1.697

2.038

1.848

1.915

1.785

2.323

1.995

2.130

Sikaritsit pappiliartaat..............

296

368

334

368

368

299

293

259

486

403

Tupat aggorluakkat................

206

172

159

137

132

100

191

195

153

146

Tupat aggorluagaanngitsut..........

244

267

296

287

271

213

293

288

278

236

Sikaavaqqat 3 gram-imit oqinnerit.....

4

5

4

5

7

3

6

7

9

7

Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit.......

1

2

0

0

0

0

0

0

1

1

Sunoorsit/sukuluut il.il..............

0

0

0

1

55

32

75

-32

286

461

Akitsuutit katillugit...............

2.514

2.722

2.490

2.836

2.680

2.562

2.643

3.041

3.208

3.383

1 Nunatta karsiani naatsorsuutinik allattuiffimmi piffissaliunneqartut eqqussuinermik kisitsisinut eqqortumik ersersitsinngillat.

 

Tabel 2. Tupat eqqunneqartartut oqimaassusaat

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

 

                                                       Oqimaassuseq kg-inngorlugu                                                      

Sikaritsit.........................

44.359

47.854

42.464

50.943

46.200

47.957

44.327

53.277

45.947

49.366

Sikaritsit pappiliartaat................

…

…

…

…

…

…

…

…

…

…

Tupat aggorluakkat.................

9.913

8.270

7.633

6.544

6.299

4.794

9.137

8.250

6.718

6.476

Tupat aggorluagaanngitsut............

27.833

30.403

33.593

32.522

30.667

24.179

33.210

29.895

28.933

24.721

Sikaavaqqat 3 gram-imit oqinnerit.......

488

678

486

674

880

384

732

799

1.112

801

Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit........

70

164

7

0

8

26

19

0

118

83

Sunoorsit/Sukuluut.................

1.009

1.157

1.376

1.617

1.642

505

3.846

692

1.389

2.251

Katillugit........................

83.672

88.526

85.560

92.300

85.696

77.845

91.270

92.913

84.217

83.698

 

                        Agguaqatigiissillugu inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut gram-inngorlugu                      

Sikaritsit.........................

1.008

1.088

966

1.159

1.050

1.087

1.002

1.199

1.028

1.101

Sikaritsit pappiliartaat................

…

…

…

…

…

…

…

…

…

…

Tupat aggorluakkat.................

225

188

174

149

143

109

207

186

150

144

Tupat aggorluagaanngitsut............

632

691

764

740

697

548

751

673

647

551

Sikaavaqqat 3 gram-imit oqinnerit.......

11

15

11

15

20

9

17

18

25

18

Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit........

2

4

0

0

0

1

0

0

3

2

Sunoorsit/Sukuluut.................

23

26

31

37

37

11

87

16

31

50

Katillugit........................

1.901

2.012

1.946

2.100

1.947

1.765

2.064

2.091

1.884

1.866

 

                       Agguaqatigiissillugu inummut ataatsimut ukiui apeqqutaatinnagu gram-inngorlugit                     

Sikaritsit.........................

791

855

761

914

828

859

792

948

814

873

Sikaritsit pappiliartaat................

…

…

…

…

…

…

…

…

…

…

Tupat aggorluakkat.................

177

148

137

117

113

86

163

147

119

115

Tupat aggorluagaanngitsut............

496

543

602

583

550

433

593

532

513

437

Sikaavaqqat 3 gram-imit oqinnerit.......

9

12

9

12

16

7

13

14

20

14

Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit........

1

3

0

0

0

0

0

0

2

1

Sunoorsit/Sukuluut.................

18

21

25

29

29

9

69

12

25

40

Katillugit........................

1.492

1.582

1.534

1.656

1.537

1.394

1.631

1.654

1.493

1.481

Malugiuk: Tabelip takujuminartuunissaa eqqarsaatigalugu ukiut ilaat ilanngunneqanngillat. Tabelimi uani ukiut ilaanngitsut kisitsisaataasivimmi pissarsiarineqarsinnaapput. 

Innuttaasut agguaqatigiissillugit amerlassusaat inummut ataatsimut akitsuutit naatsorsorneqarnerannut atorneqarput.

Najoqqutaq: https://bank.stat.gl/ALNTOB3

 

Eqqussineq atuinerlu

Kisitsisit Kisitsisaataasivimmiittut Kalaallit Nunaanni tupanik eqqussuinermut akileraarutaasimasunik imaqarput. Eqqussineq qanoq pujortartoqartartigineranut naatsorsuutitut atorneqassappat eqqaamaqquneqarpoq, eqqussuinerup atuinerullu akornanni pissutsit ataqatigiinneranni paasiuminaattoqarsinnaammat.

 

·           Toqqorsivimmut/quersuarmut pisiniarneq: tamanna ilaatigut Kalaallit Nunaanni sunniuteqarpoq, uani eqqartorneqarpoq inuiaqatigiit ikittunnguunnerat pissutaalluni assartuinermi unammillernartoqarsinnaasarnera, taamaasillunilu sillimasariaqartarneq. Tamanna atuinermut allannguinngilaq, kisianni eqqussuinermi ukiumiit ukiumut allanngorarnerinut sunniuteqarsinnaavoq.

 

·           Nioqqutissat pisoqalisimasut imaluunniit aserorsimasut maanngaannartut: Tamanna sunniutaagajuppoq pingaartumik ataatsimut annertussuseq isiginiassagaanni.

 

·           Eqqunneqartut nalunaarutigineqanngitsut (netto-grænsehandel): Nunamiit nunap sanilianut ajornannginnerusumik isersinnaaneq, tupa assigisaalu nunami allami akikinneruppata eqqussuinermiit annertunerusumik atuisoqarsinnaavoq. Tamanna Kalaallit Nunaanni akitsuutsip qaffasinnera pissutaalluni sunniuteqarsinnaavoq. Kisianni Kalaallit Nunaata inissisimanera pissutaalluni taamaallaat tikiffigineqarsinnaasut ikittuinnaapput.

 

·           Nunat assigiinngitsut akornanni mittarfeqarfinni akitsuusigaanngitsumik pisiniarneq: tamanna naatsorsuinermut ilaanngilaq, periaaseq taanna nunani avannarlerni atuuppoq 2020-mi 2021-milu covid-19 pissutigalugu angallannerup annikinnera aallaavigalugu naatsorsuutigineqarsinnaavoq akitsuusigaanngitsumik pisiniarneq ukiut siuliinut sanilliullugu annikinnerussasoq.

 

Eqikkaanermi imaappoq, nalunaarsuutini Kalaallit Nunaannut tupamik eqqussukkat qularnanngitsumik atuinerup annerpaartarivaa. Naatsorsuinermi pissutsit taaneqartut pissutaallutik atuinerup eqqussuinerullu qanoq nikingatiginerat eqqortumik oqaatigineqarsinnaanngilaq.